Grenzen sluiten jou op, dus creer de ruimte die je nodig hebt
Grenzen stellen zonder schuldgevoel. Voor wie gewend is om te pleasen, klinkt dat als een mooie belofte, maar voelt het in de praktijk vaak ongemakkelijk. Je weet rationeel dat het gezond is, maar zodra je je grens wilt aangeven, voel je het al: een knoop in je maag. Twijfel. Schuldgevoel. De vraag: “Ben ik nu niet te streng? Niet te egoïstisch?”
En dus blijf je geven. Je past je aan. Je bent beschikbaar. Tot het gaat wringen. Niet alleen in het contact met anderen, maar vooral met jezelf. Grenzen stellen doe je voor jezelf maar bied ook transparantie aan de ander.
Waarom is grenzen stellen zo moeilijk?
Pleasers hebben vaak al jong geleerd dat liefde en waardering voorwaardelijk zijn. Je kreeg bevestiging als je lief, behulpzaam of aangepast was. Dus ontwikkelde je een scherpe radar voor wat anderen nodig hebben, vaak vóór ze het zelf uitspreken.
Maar ondertussen verloor je iets kostbaars:
Je eigen richting, ritme en ruimte.
Grenzen stellen voelt dan niet als zelfzorg, maar als risico. En zodra je het probeert, komt die innerlijke stem:
“Wat als ze me egoïstisch vinden?”
“Ik wil niemand teleurstellen.”
“Ik wil geen gedoe veroorzaken.”
Precies daar ontstaat het schuldgevoel.
De pleaser als tovenaar — maar ten koste van zichzelf
Een pleaser is eigenlijk een magiër: je voelt feilloos aan wat anderen nodig hebben en weet situaties te verzachten. Maar die magie heeft een prijs. Want als je je voortdurend afstemt op de ander, raak je verwijderd van jezelf.
En dan sluipen vermoeidheid, leegte, wrok of zelfs burn-out naar binnen.
Het probleem zit hem niet in het grenzen stellen.
Het probleem is dat je ooit geleerd hebt dat jouw grenzen er niet toe doen.
De verborgen pijn onder please-gedrag
Veel succesvolle mensen die worstelen met please-gedrag dragen onbewust jeugdtrauma met zich mee. Trauma dat vaak niet als zodanig herkend wordt. Niet het grote, zichtbare trauma, maar juist de subtiele, stille vormen die diepe sporen nalaten. Zoals:
1. Emotionele afvlakking
Het voelt alsof je door een glazen wand leeft. Je lacht, functioneert, maar voelt weinig. Als kind leerde je: emoties zijn te veel. Dus hield je ze binnen. Nu lijkt het alsof je ‘oké’ bent, maar vanbinnen ben je afgesloten.
2. Angst voor kwetsbaarheid
Kwetsbaar zijn voelde onveilig. Dus werd jij ‘de sterke’. De helper. Maar als het jouw beurt is om te ontvangen, bevries je. Je leert lijden in stilte, in plaats van hulp te vragen.
3. Parentificatie
Je nam als kind al verantwoordelijkheid die niet van jou was. Je zorgde voor de sfeer, voor je ouders, voor rust. Later kost het moeite om je eigen behoeften serieus te nemen. Je voelt je schuldig als je ruimte inneemt.
4. Perfectionisme
Je mocht geen fouten maken. Liefde voelde als iets wat je moest verdienen. Dus leerde je: als ik perfect ben, ben ik veilig. Dat leidt tot uitputting, zelfkritiek en soms uitstelgedrag uit angst om te falen.
5. Een identiteit gebaseerd op schaamte
Als kind dacht je niet: “Wat mij is overkomen was fout.” Je dacht: “Ik bén fout.” Dat is geen laag zelfvertrouwen. Het zit dieper. Je gelooft dat je niet waard bent om iets goeds te ontvangen. Zelfs niet om gewoon te zijn.
Hoe heel je hiervan?
De eerste stap is erkenning.
Niet van een ‘groot’ trauma, maar van de patronen die je ooit hielpen te overleven, maar je nu beperken.
Het gaat niet om het veroordelen van je ouders. Het gaat om het erkennen van het kind dat jij ooit was. En dat kind had iets nodig wat het niet kreeg.
Heling begint niet met ‘veranderen’, maar met voelen:
Wat heb ik gemist?
Wat heb ik nodig?
En: mag ik dat nu alsnog ontvangen?
Hoe stel je grenzen zonder schuldgevoel?
Hier zijn vier zachte maar krachtige stappen om je eigen ruimte terug te nemen:
1. Zie grenzen stellen niet als een ‘nee’ tegen de ander, maar als een ‘ja’ voor jezelf
Elke keer dat je een grens stelt, zeg je in wezen: “Ik kies voor mijn energie, mijn waarden, mijn ritme.”
Dat is geen afwijzing van de ander. Het is erkenning van jezelf.
2. Herken het schuldgevoel als een echo
Dat schuldgevoel is oud. Het komt van het kind dat bang was om liefde kwijt te raken. Je mag dat voelen, maar je hoeft er niet naar te handelen. Zeg zachtjes tegen jezelf:
“Dank je dat je me wilt beschermen. Maar ik mag het nu anders doen.”
3. Voel je grens in je lichaam — niet alleen in je hoofd
Pleasers denken veel, voelen weinig. Maar grenzen zijn geen argument, ze zijn een ervaring.
Waar voel je spanning, moeheid, terugtrekking?
Dat is je grens die fluistert: “Dit is te veel.”
Als je niet naar dat fluisteren luistert, gaat je lijf op een dag schreeuwen.
4. Word geen ‘nee-zegger’, word een ruimte-hoeder
Na een doorbraak vallen sommige pleasers in een tegenovergestelde rol: hard, rigide, afstandelijk. Maar dat is geen vrijheid, dat is een pantser.
Echte vrijheid zit in helderheid én verbinding.
Grenzen stellen kan ook voelen als jezelf opsluiten. Grenzen zijn geen muren. Het zijn deuren met een sleutel en jij draagt die sleutel. Dus beter zou je in plaats van grenzen stellen tegen jezelf kunnen zeggen, ik neem de ruimte die ik nodig heb.
“Ik ben hier. Dit is wat ik nodig heb. En ik wil graag in contact blijven vanuit helderheid.”
Grenzen stellen is goed leiderschap
Grenzen stellen is niet alleen een daad van zelfzorg.
Ze zijn een vorm van zelfleiderschap.
Een pleaser die leert begrenzen, herkent zijn eigen waarde weer.
Niet omdat je hard wordt. Maar omdat je zacht durft te blijven terwijl je stevig staat.
Wil jij leren begrenzen zonder schuldgevoel?
In mijn 1-op-1 coaching help ik je zicht te krijgen op de diepe lagen onder je please-gedrag. We kijken samen naar jouw verhaal: de onzichtbare pijn, de oude overtuigingen, de onvervulde behoeften.
Van daaruit leer je stap voor stap jouw grenzen stellen ruimte terug te nemen met mildheid én helderheid.
Want je hoeft geen harde versie van jezelf te worden om trouw te zijn aan wie je echt bent.
Je mag mens zijn. Je mag voelen. En je mag kiezen voor jezelf.
