Verlies, iedereen krijgt ermee te maken vroeg of laat. En bij verlies gaat het niet alleen om het overlijden van een dierbare. Ook het verlies van gezondheid, werk, scheiding, vrienden of het verlies van oude waarden en overtuigingen is voelbaar. En heeft het nodig er bij stil te staan.
Hechten
Als kind leer je al dat als je iets fijn vindt of gesteld bent op iemand, je hieraan gaat hechten. Het wordt een belangrijk onderdeel van je leven. Als dit wegvalt, dan voel je je gekwetst. Net name vanaf je 5de levensjaar ga je dit meer voelen en je voor het kwetsen beschermen. Je bouwt dan het spreekwoordelijke muurtje om je heen. Zo komt er geen pijn meer naar binnen. Maar er kan ook geen liefde meer naar binnen. Als je leert dat hechten en verliezen bij elkaar horen en je ouders je een basis geven waar je altijd op terug kunt vallen, dan heb je een mooi fundament gelegd voor de rest van je leven. Helaas is dit vaak niet het geval.
- Durf je de pijn te doorvoelen als je iemand verliest?
- Mogen mensen je troosten ?
- Kunnen mensen dichterbij je komen of houd je ze op afstand?
- Blijft het moeilijk om zin in het leven te houden?
Het innerlijk kind
Als je als volwassene weer contact leert maken met je innerlijk kind deel, en de ruimte geeft aan wat dit innerlijk kind voelt, dan kun je zelf een fundament gaan leggen, om deze gevoelens te beantwoorden. Het niet geziene en niet gehoorde kind nu wel de aandacht geven dat het nodig heeft. Alleen door als volwassene tijd en ruimte hiervoor te maken. En dan ook echt te luisteren zonder oordeel of invulling.
De hechting die je miste in je jeugd bied je nu alsnog zelf aan aan jouw innerlijk kinddeel. Je houdt onvoorwaardelijk van jezelf en daarom heb je alle aandacht voor het kind in jou wat jou aandacht vraagt.
Je kunt niet je ouders verantwoordelijk houden voor jouw jeugd. Elke ouder doet wat binnen de capaciteit ligt om het kind zo goed mogelijk te bieden wat het nodig is. Maar elke ouder is zelf ook weer kind met een gekwetst deel.
Zelf verantwoordelijk
Daarom kun je jouw ouders niets kwalijk nemen Zij hebben je het leven gegeven en daar ben je dankbaar voor. Meer mag je niet van hen verwachten. Ook zij hebben een innerlijk proces dat ze mogen aangaan. Je kunt daarom alleen zelf verantwoordelijkheid nemen om je basis te leggen. Een vertrouwensband opbouwen met jouw innerlijk kind. Je bewust worden dat alles geheeld kan worden, als je begint met je weer in contact te brengen met jezelf en te aanvaarden wat er is.
Verlies is de een kant van de medaille, liefde is de andere kant.
Je kunt alles en iedereen op elk moment verliezen. Elke verbintenis kan worden verbroken van het ene op het andere moment. Het kan gaan om een geliefde, maar ook werk, gezondheid, een huis, een vast inkomen, financiele zekerheid kan zo bij ons wegvallen. Dit is de realiteit van het leven. Hoe groter de liefde en hechting des te groter het verlies.
Vaak is dit de reden om dan maar niet meer lief te hebben. Het sluiten van het hart. Maar dan mis je de kans om liefde te voelen stromen. Het leven stagneert en stroomt niet meer door je heen. Met als gevolg dat je stress niet meer goed aan kunt en last krijgt van angst gevoelens of chronische hyperventilatie. Deze klachten kunnen in het begin nog niet echt zichtbaar aanwezig zijn, maar uiteindelijk manifesteren ze zich en dan is het lastig terug te halen waar ze vandaan komen.
Je hart openen door te leren rouwen om verlies en dit te accepteren vereist moed, maar leert je ook echt te leven. Met de stroom mee in plaats van er tegen in.
Verlies, het belang van rouwen
Rouwen is een natuurlijke reactie die je altijd de tijd moet geven om tot uiting te kunnen komen. Als het verlies onverwachts is kun je er niet op voorbereiden. Als de pijn heel sterk is, kan het zijn dat je het niet in een keer kunt verdragen. Elk verlies vraagt de juiste tijd en vooral geduld. Er zijn veel rituelen die je hierbij kunnen ondersteunen. Stel je hiervoor open en het zal je helpen het verlies te dragen. Uiteindelijk zal je het verlies alleen verder moeten verwerken.
Betekenis geven aan het verlies
Het verlies is verweven met het leven. Het is aan jou of je betekenis aan je verlies kunt geven. Je neemt de pijn met je mee, wetende dat van tijd dit verlies weer voelbaar kan zijn, in alle hevigheid. Je weet dat verdriet, pijn en verlangen opkomt maar ook weer afneemt. Hierbij helpt de ademhaling je. Elke uitademing is een kans om los te laten wat losgelaten mag worden. Sta af en toe stil bij het ademen en focus op je uitademen. Houd even vast bij de inademing en laat dan helemaal los bij een langere uitademing.
De seizoenen helpen ons
Elk seizoen staat voor een bepaalde energie. Zo staat de herfst voor inkeer, bezinning en loslaten. Veel mensen houden van de zomer maar kijken niet echt uit naar de herfst. Terwijl juist de herfst ons zoveel kan leren, kan laten inzien. Neem deze maanden de tijd om echt bij jezelf te voelen wat je hebt verloren. Voel welke betekenis dit voor je heeft en dat het altijd bij jou zal blijven. En weet dat de lading hierdoor minder wordt zodat je de pijn van het verlies mag loslaten.
Liefde
Liefde is de emotie die de pijn van het verlies oplost. Als in compassie. Leren met compassie naar jouw pijn te kijken en aanwezig te zijn zonder oordeel. Als een ideale vriend die als je het moeilijk hebt, een arm om je heen slaat en alleen oprecht vanuit het hart luistert. Je alle aandacht geeft zonder het woord over te nemen. Voelbaar aanwezig is. Dit is de sleutel tot jezelf. Zelf als volwassene de arm om je innerlijk kind deel slaan en er zijn, helemaal zonder afleiding. Als je jezelf veiligheid en geborgenheid kunt bieden, dan sta je ook open hiervoor naar anderen toe. Je bent in staat om hulp te vragen indien nodig en aan te voelen wat je nodig hebt.
Werken met verlies op Sardinie
Werken met verlies en leren te rouwen kan je leren tijdens een individueel retreat bij mij op Sardinie.
