Fascia is bindweefsel dat fungeert als een omhulsel van het lichaam net onder de huid en tegelijkertijd zit het ook overal in en tussen. Je kunt het je misschien het beste voorstellen als heel plakkerig spinnenweb.
Wat is fascia?
Fascia is bindweefsel dat voornamelijk uit proteine bestaat. Dit zijn 2 soorten waarbij de ene soort erg rekbaar is en de andere steviger en minder rekbaar. Je zou kunnen zeggen het een lijkt een beetje op onze spieren, die zijn ook erg rekbaar. En de andere soort lijkt meer op onze pezen en ligamenten. Fascia weefsel is hetgene dat ons lichaam bij elkaar houdt onder de huid. En tegelijkertijd vult het alle holten op in ons lichaam tussen de organen. Het zit om de spieren, en in de spieren om de spiervezels. Het zit werkelijk overal.
Eye opener
Ik vond het vooral een enorme eye-opener dat ik nu weet wat er tussen onze organen zit. Het ligt misschien aan mij maar mijn anatomie lessen gingen over spieren, botten, pezen, organen en ik heb maar een keer een anatomie les geahd waar we in een dood lichaam hebben gesneden. Maar als we dood gaan, dan droogt onze fascia in en is dus niet meer zichtbaar zoals het is in levende lijve.
En als je er zo over nadenkt, dan begint het nu dankzij deze ontdekking veel logischer aan te voelen. Natuurlijk zijn er geen loze ruimtes tussen de organen. Maar het is nu wel duidelijk dat dit fascia wel heel belangrijk is voor het langs elkaar bewegen van de organen, en het smeerbaar houden van ons lichaam.
Het is erg vloeibaar en door de vloeibaarheid is beweging mogelijk.
Beweging beweeglijk houden.
Wat voor mij betreft de grote doorbraak is van het fascia onderzoek, is dat we ons niet moeten blind staren op spieren, botten en gewrichten maar verder moeten kijken in het lichaam. Zolang de fascia lekker vloeibaar is, stroomt het en beweegt het. Daardoor kan het blijven communiceren met de verschillende organen, weefsels onderling en het zorgt voor betere aan – en afvoer. Als er een verandering komt in het lichaam, bijvoorbeeld door een operatie of een blessure, dan heeft dit ook effect op het bindweefsel in die omgeving.
Het bindweefsel verdroogt doordat het lichaam open is geweest of verkleeft. Dat heeft gevolgen voor de rest van het lichaam. De spanningsverdeling wordt dan anders omdat de vloeibare fascia drukverschil maakt, waardoor spanning wordt verdeeld.Je kunt je voorstellen dat als er ergens een spier te gespannen staat en dikker wordt, de ruimte kleiner wordt en er dus ook druk op het bindweefsel komt. Het evenwicht is verstoord.
Spieren lopen uit in pezen en die lopen weer door in botvorm, allemaal omgeven door deze fascia. De organen zijn omgeven door orgaanvlies dat uitloopt in banden waarlangs bloedvaten en zenuwen lopen. Zo loopt er bijvoorbeeld een band van de lever naar het middenrif en een naar de navel. Deze banden zijn niet stijf maar beweeglijk, zorgen voor stabiliteit en zijn nauw verbonden met de zenuwen en het zenuwstelsel.
Tensegrity model
Dit is eerst in de bouw bedacht en het gaat erom dat er vaste delen zijn en bewegelijke delen die het hele stelsel is evenwicht houden. Tensegrity is een samenvoeging van Tense en Structural integrity. De vaste delen zijn dan de botten en de rekbare delen de spier en de fascia. Je zou kunnen zeggen dat de botten omgeven zijn door een zee van fascia. Dus zolang de fascia goed vloeibaar is, loopt alles gesmeerd zou je kunnen zeggen.
Het buikvlies en de fascia in de buik tussen de organen geeft vorm aan de buik. Zorgt ervoor dat er voldoende druk is om rechtop te kunnen staan en verdeelt de buik in verschillende delen. Er is een buikholte, blaas holte, baarmoeder of prostaat en de ruimte om de nieren en psoas. Deze ruimten hebben een druk verschil waardoor de vloeistoffen kunnen blijven stromen.
Zwaartekracht en fascia
Een belangrijk gegeven is de zwaartekracht die op het lichaam inwerkt. Zolang het lichaam hiermee samen werkt, is er weer evenwicht. Als het lichaam niet in balans is, zoals bijvoorbeeld bij het ouder worden een gekromde bovenrug en een uitstekend hoofd, dan gaat de zwaartekracht domineren.
Ademhaling en fascia
Nog al te vaak hoor ik zeggen waarom ademhaling zo belangrijk is. Buiten het feit dat je in leven blijft door te ademen natuurlijk. Zoals je al gelezen hebt, is het middenrif ook verbonden met de banden van de organen en zodra het middenrif meebeweegt met het ademen, draagt het bij aan de juiste drukverschillen in onze romp.
Zoals je misschien al weet reageert de ademhaling op onze staat van welzijn. Ben je gestrest of voel je je angstig, dan reageert de adem daarop door meer vanuit de borst te ademen. Als je trauma met je meedraagt, dan kan het zijn dat je een soort chronisch verhoogde ademhaling hebt, omdat je lichaam alert blijft en niet meer tot rust komt. Hier kan er sprake zijn van chronische hyperventilatie.
Meridianen en fascia
De oosterse geneeskunde werkt met meridanen en gaat uit van een energetisch systeem. Voor veel mensen is dit lastig te bevatten en daarom is dit fascia onderzoek zo fijn. Dit verbindt de oosterse kijk met de westerse. Nu kun je je vast beter voorstellen hoe dat werkt. Nu je gezien hebt dat alles in verband met elkaar staat via deze fascia structuren die vloeibaar zijn.
Behandelen
Daarom is het belangrijk het hele lichaam te behandelen en niet alleen de plek waar acute pijn is ontstaan. Ook al is het letsel duidelijk zoals bij een verstuikte enkel, als er niet breder wordt behandeld, kan een kuitspier of knie een verandering van fascia structuur ondergaan en kun je uiteindelijk daar last krijgen, terwijl niet eens meer weet dat je een verstuikte enkel had. Denk weer aan het tensegrity model, alles staat met elkaar in verband. Het is zaak te ontdekken waar verhoogde spanning heerst en waar verminderde spanning.
Het gaat niet alleen om spanning te verminderen, want op sommige plekken hoort spanning te zijn. Het gaat erom het evenwicht weer te herstellen in je lichaam. Als er aan een kant van het lichaam wordt getrokken, dan kun je je voorstellen dat dit ook gevolgen heeft voor de andere kant. denk maar weer aan het spinneweb. Als je aan een punt trekt, dan vervormt het hele web.
Nog een waarschuwing
Hier op Sardinie wordt er nog veel naar specialisten geluisterd die graag willen opereren, want dat is immers hun werk. En ik wil hier niet zeggen dat je een operatie altijd kunt voorkomen. Wel wil ik je vragen eerst al je opties te bekijken. Bedenk dat met een operatie het lichaam vaak even opengesneden is waardoor daar fascia indroogt. Dit heeft weer gevolgen voor de rest van het lichaam zoals ik hierboven beschreven heb. Een operatie moet altijd een laatste optie zijn.
We zijn heel blij met de fantastische ingrepen die chirurgen kunnen doen en hiermee levens redden, maar bedenk eerst voor jezelf of er nog een ander alternatief te proberen is. Dit is vaker het geval dan je denkt.
Ademwerk en fascia
Iedere therapeut die zich bewust is van de werking van het bindweefsel in het lichaam, kan niet om de ademhaling heen. Er zijn vele verbindingen van de organen met het middenrif en een goed werkend middenrif zorgt dus ook voor goed werkende organen. Rugproblemen worden vaak gerelateerd aan de wervelkolom, maar beter zou zijn ook de orgaankolom bij de diagnose te betrekken. Vaak kunnen rugproblemen al verholpen worden met een een paar korte sessies die gericht zijn op bindweefsel en de onderliggende bewegingen in de buik in samen hang met het middenrif.
Ik ben zelf gespecialiseerd in ademwerk en zal tijdens mijn coaching ook altijd de ademhaling betrekken bij het proces. Het lichaam geeft veel meer prijs dan wat er vaak gedacht en gezegd wordt. Als je je hier bewust van wordt, dan alles in het lichaam weer meer met elkaar samen werken. het begint altijd bij bewustwording.
Massage van myofasciaal – en holistisch therapeut Gladys
Als je bij ons verblijft voor een retraite of individueel coaching traject dan kun je een heerlijke gehele lichaamsmassage boeken. Gladys is je masseur en zij werkt met fascia. Ze masseert altijd je hele lichaam, inclusief de buik. En volgt de weg van de fascia structuren. Het zorgt voor een diepere ontspanning en je voelt je weer als herboren.
